«Θά τούς ξαναπιάσουμε, ὅπως τούς εἶχε ξαναπιάσει στό παρελθόν ἡ Ἀστυνομία», δήλωσε ὁ ἀναπληρωτής ὑπουργός Ἐσωτερικῶν Χρῆστος Μαρκογιαννάκης γιά τούς δραπέτες Βασίλη Παλαιοκώστα καί Ἀλκέτ Ριτζάι. Εἶναι τό ἀκριβές ἀντίστοιχο τοῦ «θά ξανακόψω τό τσιγάρο ὅπως τό ἔχω ξανακόψει καί στό παρελθόν». Ἴδια σοβαρότητα, ἴδια τά ἐχέγγυα. Θά μοῦ πεῖτε, βέβαια, ὅτι κάτι ἔπρεπε νά πεῖ ὁ ἄνθρωπος. Ναί, συμφωνῶ. Ὅμως μήν τό κάνουμε καί ἀνατολικό ζήτημα. Αὐτή τή φορά εἶχε λιγότερη πλάκα, ἀφοῦ μέ τό ἴδιο ἀνέκδοτο δέν ξαναγελᾶς, ἄντε νά μειδιάσεις. Μήπως περιμέναμε τόν Παλαιοκώστα νά ἀποδείξει τήν διάλυση τῶν πάντων; Δέν πειράζει, κύρ – ὑπουργέ, ἄστο, μή σκοτίζεσαι. Κάντε πρῶτα τά στοιχειώδη, αὐτά πού ζητάει ὅλος ὁ κόσμος γιά τήν καθημερινή ἀσφάλειά του, καί ἀφῆστε ἕναν λαϊκό ἥρωα ἥσυχο, αὐτός εἶναι τό πρόβλημά μας; Ὅσο γιά μᾶς, ζητοῦμε συγγνώμη ἀπό τόν Βασίλη γιά τήν πρωτοσέλιδη πρό τριετίας πρότασή μας νά ἀναλάβει πρωθυπουργός, τέτοια ποινή δέν τοῦ ἀξίζει…

ΜΙΚΡΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ

Γιά τήν περίσταση θυμίζουμε ἕνα ἀπό τά πιό δημοφιλῆ δημοτικά τραγούδια γιά τόν διάσημο λήσταρχο τῆς Ἀττικοβοιωτίας Χρῆστο Νταβέλη (εἰκονίζεται στήν διπλανή ζωγραφιά τοῦ Θεόφιλου) πού ἀναφέρεται στόν φόνο του στό Ζεμενό.

…Δέν σοῦ εἶπα γώ Νταβέλη μου, δέν σοῦ εἶπα γώ πιδί μου,

Στοῦ Ζιμινό νά μή διαβεῖς, λημέρι νά μήν κάνεις,

ρίχνουν κί σί σκουτώνουνι, Ρίχνουν κί σί βαροῦνι.»

Τάζει κηριά στήν Παναγιά κί λάδι στά καντήλια.

«Θέ μου νά ζήσ’ οὑ Χρήστους μου, κι αὐτούνους οὑ Νταβέλης»

Τό ποιά στάση τηροῦσε ὁ λαός ἀπέναντι στό φαινόμενο πού συνέχιζε τήν κλεφτουριά, φαίνεται ἀπό ἄπειρα ἀνάλογα παραδείγματα, ὅπως π.χ. μέ τό ἄσμα πού ἀκολουθεῖ γιά τόν φυλακισμένο ληστή τῆς Κασσάνδρας, Γκανιά:

«Παρακαλῶ τήν Παναγιά κί τού Θιό δουξάζου

νά γίνταν ἕνας πόλιμους, κι μιά νικατουσούρα

νά τσακιστοῦν οἱ φυλακές,

νά σπάσουν τά μπουντρούμια

νά βγῶ κ’ ἰγώ π’ τή φυλαγή…»

Παρόμοια ἔχουν σωθεῖ γιά πολλούς λήσταρχους, ὅπως π.χ. γιά τούς Ἀλβανούς Μπιρμπιλαίους (“προγόνους” τοῦ Ριτζάι) πού τελικά κρεμάστηκαν στά Γιάννενα.

Ὅσο γιά τήν θρησκευτικότητα τῶν ληστῶν καί τῶν ὑμνωδῶν τους, ἄν δηλαδή σᾶς ξενίζει, σημαίνει ὅτι εἶστε μακρυά νυχτωμένοι σέ ζητήματα ἑλληνικότητας, λαϊκοῦ αἰσθήματος καί σχέσης νεοελληνικοῦ κράτους – κοινωνίας. Κάντε μιά ἀρχή μέ Ζουράρι ὡς γενικό πλαίσιο καί Κολιόπουλο («Ἡ ληστεία στήν Ἑλλάδα – Περί λύχνων Ἁφάς», ἐκδ. Ἐπίκεντρο) ὡς εἰδικό κεφάλαιο, καί ἕνας κόσμος ἄλλος θά ζωντανέψει πίσω ἀπό τήν δημοφιλία τῶν ἀδερφῶν Παλαιοκώστα…