Στὶς 18-23 Ὀκτωβρίου καὶ ὑπὸ τὴν αἰγίδα τῆς Διεθνοῦς Ἐπιτροπῆς Ἰνδοευρωπαϊκῶν Σπουδῶν ὀργανώθηκε στὴ Θράκη (Κοµοτηνὴ κι Ἀλεξανδρούπολη) τὸ 10ο Διεθνὲς Συνέδριο Θρακολογίας µὲ θέµα «Ἡ Θράκη στὸν Ἑλληνορωµαϊκὸ κόσµο». Ἦταν τὸ πρῶτο ποὺ ἔγινε στὴν Ἑλλάδα, µὲ εὐθύνη τῆς ΙΘ΄ Ἐφορείας Προϊστορικῶν καὶ Κλασικῶν Ἀρχαιοτήτων καὶ τοῦ Ἰνστιτούτου Ἑλληνικῆς καὶ Ρωµαϊκῆς Ἀρχαιότητος τοῦ Ἐθνικοῦ Ἱδρύµατος Ἐρευνῶν. Οἱ ὀργανωτὲς ἐπικέντρωσαν τὴν θεµατολογία σὲ ζητήµατα ποὺ ἀναφέρονται στὴν ἱστορικὴ ἀρχαιότητα (8ος π.Χ. – 4ος µ.Χ. αἰ.) τοῦ εὐρύτατου θρακικοῦ χώρου. Στὸ συνέδριο 159 εἰδικοὶ ἐπιστήµονες ἀπὸ 17 χῶρες (Βουλγαρία, Γαλλία, Γερµανία, Ἑλβετία, Ἑλλάδα, ΠΓΔΜ, Ἡνωµένο Βασίλειο, ΗΠΑ, Ἰταλία, Ἱσπανία, Μολδαβία, Οὐκρανία, Πολωνία, Ρουµανία, Ρωσία, Τουρκία καὶ Τσεχία) παρουσίασαν 129 συνολικὰ ἀνακοινώσεις. Πρίν τήν διεξαγωγή τοῦ συνεδρίου, καί µέ δεδοµένη τήν ἱστορικά δικαιολογηµένη καχυποψία τῶν Θρακιωτῶν ἔναντι τῶν Βουλγάρων, εἶχαν ἀκουστεῖ διάφορα κατά τῆς διοργάνωσης (σοβαρά καί µή) µά τελικά δέν ὑπῆρξε τίποτε τό µεµπτό – ἀντιθέτως. Γιά ὅλες τίς πλευρές τοῦ συνεδρίου µιλήσαµε µέ τήν διευθύντρια τῆς ΙΘ΄ Ἐφορείας Προϊστορικῶν καὶ Κλασικῶν Ἀρχαιοτήτων κ. Νικολίτσα Κοκκοτάκη πού πρόθυµα δέχτηκε νά µιλήσει στόν «Α»:

- Κυρία Κοκκοτάκη, κάνοντας ἕναν ἀπολογισµό, εἶστε εὐχαριστηµένη ἀπό τό συνέδριο;

- Εἴµαστε πολύ εὐχαριστηµένοι. Πέρα ἀπό τόν µεγάλο ἀριθµό τῶν εἰσηγήσεων, παραβρέθηκαν πολύ γνωστοί ἄνθρωποι πού δουλεύουν µέ τή Θράκη πολλά χρόνια, σάν τούς Picard, Zahrnt, Archibald… Ἀνταλλάχθηκαν ἀπόψεις, εἴδαµε τά εὑρήµατα τῶν συναδέλφων ἀπό τή Βουλγαρία καί ἀσχέτως τοῦ ἄν εὐσταθοῦν οἱ σχετικές ἑρµηνεῖες ἤ ἀπόψεις τῶν τελευταίων – ἄν π.χ. µιά µάσκα ἀνῆκε στόν βασιληά Σιτάλκη ἤ ὄχι – πρόκειται γιά εὑρήµατα σηµαντικά. Πρᾶγµα λογικό, ἀφοῦ ἐκεῖ, στή σηµερινή Βουλγαρία ἦταν τό βασίλειο τῶν Ὀδρυσῶν. Ὅµως καί οἱ Ἕλληνες εἶχαν πρίν τήν ἐποχή τοῦ Φιλίππου περάσει βορείως τῆς Ροδόπης, λ.χ. στήν Πίστιρα ὑπῆρχε ἐµπόριο, ἔχουν βρεθεῖ ἑλληνικές ἐπιγραφές πού µᾶς ἔδειξαν οἱ Βούλγαροι συνάδελφοι. Ἔχουµε ἐπιγραφές στά ἑλληνικά ἀπό τά κλασικά χρόνια µέχρι τά ρωµαϊκά. Πέρα ἀπό ἐλάχιστες θρακικές ἐπιγραφές – σάν ἐκείνη στό διάσηµο χρυσό δαχτυλίδι τοῦ Ἐζέροβο – στίς ὁποῖες χρησιµοποιεῖται τό ἑλληνικό ἀλφάβητο γιά τήν ἀπόδοση τῆς ἄγνωστης θρακικῆς γλώσσας, ὅλες οἱ ἄλλες εἶναι ἑλληνικές. Στήν Πίστιρα, ἄς ποῦµε, βρέθηκε ἡ ἐπιγραφή πού ἀναφέρει τά ἀποκλειστικά προνόµια πού παραχώρησαν οἱ Ὀδρῦσες στούς Μαρωνίτες γιά τό ἐµπόριο καί τόν πλοῦ τοῦ Ἕβρου.

- Τά θαυµαστά εὑρήµατα τοῦ Κίτωφ ἀλλάζουν ὅσα ξέρουµε γιά τούς ἀρχαίους Θρᾶκες;

- Ὄχι. Ἁπλῶς τονίζουν πράγµατα πού ξέραµε. Ὁ Κίτωφ µίλησε γιά ὅλο τό ἀνασκαφικό του ἔργο καί γιά τούς συγκεκριµένους τάφους πού εἶναι ὁπωσδήποτε ἐντυπωσιακοί. Σίγουρα εἶναι ἐπηρρεασµένοι καί ἐµπνευσµένοι ἀπό τούς µυκηναϊκούς τάφους (χαρακτηριστικές καί οἱ χρυσές µάσκες), ἀπό τούς Ἕλληνες. Ὅλος ὁ θρακικός κόσµος ἦταν πολύ ἐπηρρεασµένος ἀπό τόν ἑλληνικό. Κοιτοῦσα τήν εἰκονογραφία τῶν εὑρηµάτων καί ἐντυπωσιάστηκα: εἶναι ἡ ἑλληνική µυθολογία!- Ἔγινε καµµιά προσπάθεια παρασύνδεσης τῶν Θρακῶν µέ τούς «Πρωτοβούλγαρους»;

- Ὁ κ. Ὀφτσάρωφ, πού δέν παρέστη, καυχιέται γιά τόν «τάφο τοῦ Ὀρφέα» πού ἀνακάλυψε στή ΝΑ Βουλγαρία. Μπορεῖ νά στέκει κάτι τέτοιο;

- Δέν νοµίζω. Πῶς µπορεῖ νά ἀποδείξει ὅτι εἶναι ὁ τάφος τοῦ Ὀρφέα; Ἀπό τή στιγµή πού µιλᾶµε γιά πρόσωπα µεταξύ µύθου καί ἱστορίας, ὅπως εἶναι π.χ. κι ὁ Μάρων, δέν εἶναι σοβαρά πράγµατα αὐτά. Ὅµως πιστεύω ὅτι ὁ καλύτερος τρόπος νά ἐλέγξεις ὅσα κάποιος λέει εἶναι νά τόν ἔχεις µπροστά σου. Γι’ αὐτό ὑπάρχει ὁ ἐπιστηµονικός διάλογος καί στό συνέδριο ἦταν πολύ ἐποικοδοµητικός. Ὅχι βέβαια σέ τέτοια ζητήµατα, πολιτικά ἤ προπαγάνδας, µά καθαρά ἐπιστηµονικά, καί οἱ θέσεις ὅλων ὑπῆρξαν ἄµεµπτες. Τό τί λέει φυσικά καθένας στήν πατρίδα του δέν µπορῶ νά τό ξέρω.

- Γιά τήν πρόταση τοῦ κ. Φόλ περί τριεθνοῦς ἀρχαιολογικῆς συνεργασίας τί πιστεύετε;

- Βγῆκε καί σάν πρόταση τοῦ συνεδρίου, νά γίνει µία εὐρεία συνεργασία ὄχι σέ ἐπίπεδο ἰδιωτικό ὅπως γίνεται σήµερα ἀλλά συνολικά, τόσο γιά µελέτη ὅσο καί γιά κοινές ἀνασκαφές. Παλιότερα ἐπίσης ὁ κ. Δ. Τριαντάφυλλος εἶχε προτείνει τήν ἵδρυση ἑλληνικῆς Ἀρχαιολογικῆς Σχολῆς στή Σόφια. Εὐνόητη ἡ σηµασία της ἀλλά ξέρετε τήν δυσπραγία τοῦ ἑλληνικοῦ κράτους…

- Κυρία Κοκκοτάκη, σᾶς εὐχαριστῶ πολύ.