vanunu-freeὉ Μορδεχάι Βανούνου εἶναι γνωστός ὡς ὁ ἰσραηλινός ἐπιστήμονας πού τό 1986, μέ κίνδυνο τῆς ζωῆς του, διέφυγε ἀπό τή χώρα του καί ἔδωσε στή δημοσιότητα (διά τῶν Σάντεη Τάιμς) ἀποδείξεις γιά τό μυστικό πυρηνικό πρόγραμμα τοῦ Ἑβραϊκοῦ κράτους στίς ἐγκαταστάσεις τῆς Ντιμόνα. Τότε εἶχε παγιδευτεῖ ἀπό πράκτορες τῆς Μοσάντ στή Ρώμη καί μεταφέρθηκε κρυφά στό Ἰσραήλ ὅπου καί καταδικάστηκε σέ 18 χρόνια φυλάκιση. Παρότι τά 11 ἀπό αὐτά τά πέρασε στήν ἀπομόνωση, κατάφερε νά διατηρήσει τήν ψυχοπνευματική του ὑγεία καί νά δηλώσει νικητής τή μέρα τῆς ἀπελευθέρωσής του. Σήμερα, παρά τήν ἔκτιση τῆς ποινῆς του, οἱ ἰσραηλινές Ἀρχές συνεχίζουν νά τοῦ ἀπαγορεύουν τήν ἔξοδο ἀπό τή χώρα, τή συνομιλία μέ ξένους δημοσιογράφους καί ὁ ἴδιος ζεῖ κοντά στήν χριστιανική κοινότητα (βαφτίστηκε τό 1986) καί στούς Παλαιστίνιους, ἀναμένοντας τό ἐνδιαφέρον τῆς διεθνοῦς κοινότητας γιά νά φύγει ἀπό τήν νέα, ἀνοικτή φυλακή του. Ἀκολουθεῖ ὁ διάλογός μας.

- Ἀγαπητέ κ. Βανούνου, μετά ἀπό 18 χρόνια φυλακῆς καί ἀπομόνωσης ἔχετε ἀκόμη περιορισμούς στίς κινήσεις, τήν ἐπικοινωνία σας, κτλ. Ποιές εἶναι οἱ ἀκριβεῖς συνθῆκες σήμερα; Πιστεύετε ὅτι σᾶς ἐκδικοῦνται;

- Βρίσκομαι σέ κατάσταση ὁμηρείας. Δέν μπορῶ νά βγῶ ἀπό τή χώρα, δέν μπορῶ νά κινηθῶ ἐλεύθερα, δέν μπορῶ νά μιλήσω σέ δημοσιογράφους. Αὐτό πού κάνουμε αὐτή τή στιγμή ἀπαγορεύεται. Δέν ζῶ μιά φυσιολογική ζωή. Προσπαθοῦν νά μοῦ δυσκολέψουν τή ζωή ὅπως μπορέσουν καί βεβαίως θεωρῶ ὅτι μοῦ φέρονται ἔτσι γιά νά μέ ἐκδικηθοῦν γιά τίς ἀποκαλύψεις μου.

- Ὅλη ἡ διεθνής, ὑποκριτική συζήτηση στή Μέση Ἀνατολή εἶναι γύρω ἀπό τά ὅπλα Μαζικῆς Καταστροφῆς. Προσπαθήσατε νά γράψετε στόν ΟΗΕ γιά τήν ἰσραηλινή περίπτωση;

- Δέν ἔχω κάνει κάποιαν ἐπίσημη προσέγγιση. Ὅλοι ὡστόσο γνωρίζουν ποῦ βρίσκομαι καί τί γνωρίζω. Ὁποιοσδήποτε θελήσει ξέρει ποῦ θά μέ βρεῖ. Ἐγώ εἶμαι ἐδῶ γιά ὅποιον ἐνδιαφέρεται καί εἶμαι πρόθυμος νά ἀπαντήσω σέ ὅ,τι ἐρωτηθῶ.

- Μήπως μιά ἐπίσημη ἐπαφή π.χ. μέ τόν γενικό γραμματέα θά ἀντιμετωπιζόταν διαφορετικά;

- Ἴσως ναί. Αὐτό ὅμως πού τώρα πρωτίστως μέ ἐνδιαφέρει εἶναι νά βγῶ ἀπό τή χώρα καί μετά θά δῶ τό τί μπορεῖ νά γίνει μέ αὐτό τό θέμα.

- Νομίζω προταθήκατε γιά τό Νόμπελ Εἰρήνης. Ποιός εἶχε τήν πρωτοβουλία καί τί ἀπέγινε;

- Ναί, ἔτσι εἶναι. Προτάθηκα ἀπό καλούς φίλους ἀπό τή Νορβηγία καί τήν Ἰρλανδία (τήν κ. Μαίρη Μακ Γκουάιρ). Ὅμως δέν πιστεύω ὅτι μπορεῖ νά προχωρήσει. Καθώς τό Ἰσραήλ μέ θεωρεῖ κατάσκοπο καί προδότη, θά πρέπει νά ἔρθουν σέ σύγκρουση μαζί του καί κανείς δέν θέλει νά ἐμπλακεῖ σέ κάτι τέτοιο, φοβοῦνται.

- Βρισκόμαστε ἕναν χρόνο μετά τόν θάνατο τοῦ Ἀραφάτ καί καμμιά δίκαιη λύση δέν φαίνεται κοντύτερα γιά τό Παλαιστινιακό ζήτημα. Ποιά εἶναι ἡ ἄποψή σας;

- Ἡ κατάσταση στήν Παλαιστίνη εἶναι χειρότερη ἀπό ποτέ. Τούς ἔχουν πάρει τή γῆ τους, οἱ Παλαιστίνιοι καθημερινά ζοῦν μιά κόλαση. Οἱ ἔλεγχοι στά μπλόκα ἔχουν ἐνταθεῖ, εἶναι μιά φριχτή κατάσταση. Στήν πραγματικότητα τό Ἰσραήλ δέν θέλει τή δημιουργία Παλαιστινιακοῦ κράτους. Μπορεῖ νά φαίνεται ὅτι γίνονται κάποιες προσπάθειες ὅμως τό Ἰσραήλ συνεχίζει τήν ἐπιθετική του πολιτική.

- Ὡς ἀντιρρησίας συνειδήσεως πῶς βλέπετε τήν ἰσραηλινή κοινωνία; Πῶς ἀποδέχεται τό Ἀπαρτχάιντ; Καί ὑπάρχουν ἄνθρωποι πού νά σᾶς στηρίζουν;

- Ὄχι σέ μεγάλη κλίμακα. Τό καθεστώς στό Ἰσραήλ σήμερα εἶναι ἀκροδεξιό καί γίνεται ὁλοένα καί πίο ἐθνικιστικό. Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ δέν συνειδητοποιοῦν κἄν ὅτι ζοῦν σ’ ἕνα Ἀπαρτχάιντ. Δέν κοιτοῦν γύρω τους, δέν τούς ἐνδιαφέρει. Σκέφτονται μόνο τόν ἑαυτό τους, τούς Ἑβραίους ἐδῶ, τούς Ἑβραίους στό ἐξωτερικό… Μόνο τούς Ἑβραίους κι ὄχι τούς ἄλλους ἀνθρώπους. Δέν τούς ἀπασχολεῖ ἡ ἀλήθεια κι ἔχουν πιά μάθει νά ζοῦν ἔτσι.

- Ὅταν κάνατε τίς ἀποκαλύψεις σας γιά τή Ντιμόνα βαφτιστήκατε καί Χριστιανός. Ἦταν ἕνα μήνυμα πώς εἴδατε κάτι ἐνοχλητικό στήν ἑβραϊκή θρησκεία πού νά συνδέεται μέ τήν ἰσραηλινή πολιτική;

- Εἶναι ἀλήθεια πώς ἡ μεταστροφή μου στόν Χριστιανισμό σχεδόν συμπίπτει χρονικά μέ τήν περίοδο τῶν ἀποκαλύψεων. Ὅμως αὐτό δέν ἦταν παρά μόνον ἡ τελική φάση μιᾶς μακρᾶς προσωπικῆς πορείας. Ἀπό νωρίς κατάλαβα πώς ὁ Ἰουδαϊσμός δέν μέ ἐξέφραζε. Ἤδη ἀπό τήν ἡλικία τῶν 16-17 ἐτῶν εἶχα ἀρχίσει νά τόν ἀπορρίπτω. Μεγάλωσα σέ μιά ἰουδαϊκή οἰκογένεια, πῆγα σέ ἰουδαϊκό σχολεῖο κι ἀπό τότε εἶχα ἀνησυχίες. Ἔθετα ἐρωτήματα στούς γονεῖς καί στούς δασκάλους μου καί οἱ ἀπαντήσεις πού λάμβανα δέν μέ ἱκανοποιοῦσαν. Ὁπωσδήποτε ὅλες αὐτές οἱ ἀπόψεις περί τοῦ «μοναδικοῦ λαοῦ», πού τόν ἐπέλεξε ὁ Θεός, εἶναι πράγματα πού ἀπό χρόνια ἔχουν πάψει νά μέ ἐκφράζουν.

- Τά τόσα χρόνια φυλακῆς καί ἀπομόνωσης καί τό μῖσος πού εἰσπράξατε, πῶς ἐπέδρασαν στίς ἀπόψεις σας γιά τή ζωή;

- Παρ’ ὅλα ὅσα μοῦ συνέβησαν δέν μετανιώνω γιά τίποτε. Ἔχω τήν ἱκανοποίηση πώς ἔπραξα τό σωστό καί φυσικά πιστεύω ὅτι καί πάλι τό ἴδιο θά ἔκανα. Πιστεύω ἐπίσης πώς πρέπει νά ἀποδεχτοῦμε ὅλους τούς ἀνθρώπους ὡς ἴσους μεταξύ τους καί νά ἰσχύσει ὁ θεσμός τῆς δημοκρατίας καί σ’ αὐτήν τήν περιοχή τοῦ κόσμου, ὅπως συμβαίνει καί στήν Εὐρώπη. Πατρίδα τῆς δημοκρατίας εἶναι ἡ Ἀθήνα κι ὄχι ἡ Ἱερουσαλήμ καί χρειαζόμαστε ὅσα εἰπώθηκαν ἀπό τοὺς Ἕλληνες φιλοσόφους χιλιάδες χρόνια πρίν.