Ἡ ἐπιλογή τοῦ παραδοσιακοῦ συστήµατος τονισµοῦ τῆς γλώσσας µας, τοῦ συνήθως ἀποκαλούµενου «πολυτονικοῦ», ἦταν µιά αὐτονόητη ἐπιλογή τῆς πλειοψηφίας τῶν πρωτεργατῶν τοῦ «Ἀντιφωνητῆ». Ἄλλωστε εἴχαµε ἤδη γράψει ἐδῶ κι ἐκεῖ κείµενα κατά τῶν αὐθαίρετων ἁπλουστεύσεων τῆς γλώσσας µας καί τῆς γραφῆς της, καί δέν ἦταν δυνατόν νά αὐτοδιαψευστοῦµε. Ἦταν µιά ἐπιλογή πού ἀπό µόνη της σηµατοδοτοῦσε – γιά τούς ἔχοντες συνείδηση τοῦ τί διακυβεύεται στά γλωσσικά ζητήµατα – µιά ἔγνοια γιά τή µορφή µά καί τό περιεχόµενο τῆς γλώσσας τοῦ ἐντύπου. Πιστεύοντας στήν ἀπόλυτη ἐξάρτηση καί διαµόρφωση τῆς νοήσεως ἀπό τή γλῶσσα – ὅπως καί στήν πολλαπλή λειτουργία τῆς τελευταίας – χωρίς διακηρύξεις ἀρχῶν καί µεγαλοστοµίες προσπαθήσαµε νά δώσουµε στήν πράξη τό στῖγµα πού θέλαµε. Ἡ ἐπιλογή τοῦ πολυτονικοῦ ἦταν λοιπόν ἐνταγµένη στή λογική τοῦ σεβασµοῦ τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας καί τῆς προσπάθειας γιά ἀξιοποίηση τοῦ πλούτου καί τῆς µακρόχρονης καλλιέργειάς της.

Ἡ ἀρχή ἔγινε ἤδη µέ τόν τίτλο τοῦ ἐντύπου. Προσπαθήσαµε, καί νοµίζω πετύχαµε σέ µεγάλο βαθµό, ὄχι µόνο νά πρωτοτυπήσουµε ἀλλά καί νά βροῦµε ἕνα ὄνοµα πού ἀφενός θά παραπέµπει στήν ἑλληνική λογοτεχνική παράδοση, µακρυά ἀπό τά τετριµµένα, καί ἀφετέρου θά σηµατοδοτεῖ τόν ρηξικέλευθο πολιτικό µας σχολιασµό. Ὁ «Ἀντιφωνητής», µέ τήν ἀναφορά στόν ἀγαπηµένο µας Ἐλύτη καί στίς ὁµώνυµες ἐκκλησιές τοῦ ἑλληνικοῦ κόσµου, µᾶς τά προσέφερε ἀφειδῶς, σέ πλήρη ρήξη µέ τόν συρµό τῶν ξενόγλωσσων ὀνοµατοδοσιῶν σέ περιοδικά καί ἐφηµερίδες τῆς χώρας. Καί παράλληλα ἔδωσε τήν εὐκαιρία σέ µία ψιλή νά ἐµφανίζεται στήν προµετωπίδα τοῦ ἐντύπου, ὡς πρόκληση στό ἀδιάφορο ἤ καί ἐχθρικό πνεῦµα τῶν καιρῶν.

 Τό πολυτονικό δέν ἦταν ἡ ἐπιλογή ὅλων τῶν συνεργατῶν µας. Σεβόµενοι τή γνώµη τῶν ἐναντιοφρόνων, δεχθήκαµε τήν συνύπαρξη µέ τά µονοτονικά γραµµένα κείµενά τους, ἀφοῦ ὁ µεταξύ µας διάλογος δέν κατάφερνε νά τούς µεταπείσει. Ἄλλωστε πάντα µᾶς ἀπωθοῦσε ὁ φανατισµός πού συχνά ὁδηγεῖ ἕναν ἔντιµο ἀγώνα σέ ἀκραῖες θέσεις καί σέ ἀπώλεια τοῦ δίκιου του. Περιοριστήκαµε λοιπόν στό ποιά καί πόσα κείµενα δίνουν τό στῖγµα τοῦ ἐντύπου καί στήν δηµοκρατική συνύπαρξή τους µέ τά ὑπόλοιπα.

 Βεβαίως τό πέρασµα ἀπό τή θεωρία στήν πράξη δέν ἦταν εὔκολο. Φαντάζεται κανείς τίς τεχνικές δυσκολίες πού ἔπρεπε νά προσπεράσει ἡ υἱοθέτηση τοῦ πολυτονικοῦ πρίν 13 χρόνια στήν Κοµοτηνή. Πόσο µᾶλλον πού κανένας ἀπό ὅσους ξεκινήσαµε τό ἐγχείρηµα δέν εἶχε γνώσεις σχετικές µέ προγράµµατα, ἐκτυπώσεις κτλ, ὥστε νά µπορέσει νά καθοδηγήσει τυπογράφους, γραφίστες καί ἄλλους ἐµπλεκόµενους ἐπαγγελµατίες πού ἀδυνατοῦσαν νά καταλάβουν τήν περίεργη αὐτή «ἐµµονή» µας. Ἀποδείχθηκε ὅµως ὅτι ὅλα τά ἐµπόδια µποροῦν σύν τῶ χρόνῳ νά ξεπεραστοῦν, µάλιστα ἐνίοτε χρειάστηκε νά δώσουµε καί τά …φῶτα µας σέ φίλους πού ἔψαχναν στήν Ἀθήνα τεχνικές λύσεις γιά τό πολυτονικό.

Καθώς ὅµως τά ράσα δέν κάνουν τόν παππά, δέν περιοριστήκαµε στήν ἐπιλογή τοῦ τονικοῦ συστήµατος. Ἡ ἔγνοια γιά µιά ἀκριβή, ἐνδιαφέρουσα καί οὐσιώδη ἔκφραση δέν ἔπαψε νά ἀποτελεῖ προτεραιότητα τοῦ ἐντύπου. Ἡ χρήση λογίων τύπων, ἐνίοτε καί ἐξεζητηµένων, σέ συνδυασµό µέ ἐκφράσεις τῆς ἀργκώ ἤ καί …πεζοδροµιακές ὕβρεις, προκειµένου νά ἐκφραστεῖ µία τολµηρή πολιτική θέση ἤ ἕνα αἰχµηρό σχόλιο εἶναι µᾶλλον ἕνα ἀπό τά γνωρίσµατα τοῦ λόγου µας. Αὐτό συνδέεται ὄχι µόνο µέ τήν πίστη µας σέ µιάν εὐρύχωρη νεοελληνική, προϊόν τῆς µακρόχρονης γλωσσικῆς διαπάλης, ἀλλά καί στήν δική µας ἀπέχθεια γιά τά στερεότυπα, τήν πολιτική ὀρθότητα καί τούς καθωσπρεπισµούς. Ἦταν ἐπίσης ἡ ἀπάντησή µας στήν διάχυτη λεξιπενία, στήν γλωσσική ἀκαλαισθησία, στήν εὐθυγράµµιση µέ τούς συρµούς, στήν εἰσβολή τῶν ξενισµῶν. Προσπαθήσαµε νά δώσουµε στά κείµενα ἕνα πνεῦµα πού θά τά καταστοῦσε ἀνταγωνιστικά µέ τίς ἔγχρωµες εἰκόνες, τίς βαρύγδουπες ὑπογραφές καί τήν ἐπιβλητική χαρτόµαζα τῶν κατεστηµένων ΜΜΕ. Κόντρα λοιπόν στόν πολιτισµό τῆς εἰκόνας καί στά ἐπαρχιώτικα συµπλέγµατα δοκιµάσαµε λογοπαίγνια καί λεξιπλαστικά τεχνάσµατα, ἄλλα ἐπιτυχῆ κι ἄλλα ὄχι. Γράφαµε, λ.χ., γιά τό Δηµοκρίτειο Ἀνεπιστήµιο, γιά τούς ΗΠΑνθρώπους τῆς Κυβέρνησης, γιά τούς πρωκσενικούς µηχανισµούς, γιά τόν διαγωνισµό τῆς Γιουροβύζιων, γιά τήν διεθνή Κυνότητα κ.ἄ. Παράλληλα ἡ ἐπιλογή κάποιων ἐκπλήξεων σέ συνδυασµούς εἰκόνας – κειµένων, κάποιων ἐρεθιστικῶν τίτλων κτλ νοµίζουµε ὅτι συνέβαλε στό τόσο ἰδιαίτερο στῖγµα τοῦ ἐντύπου.

 (ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΜΑΣ ΣΤΗΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ “ΝΕΟΣ ΛΟΓΙΟΣ ΕΡΜΗΣ” ΣΤΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ, 28-5-2011, ΜΕ ΘΕΜΑ “Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ”)