telesurἩ 24η Ἰουλίου2005, 222 χρόνια ἀπό τή µέρα γέννησης τοῦ Σιµόν Μπολιβάρ, ἦταν µία ἱστορική µέρα: Ἐγκαινιάστηκε στό Καράκας τό παναµερικανικό δορυφορικό κανάλι Telesur, «µία λατινοαµερικανική µατιά στή Λατινική Ἀµερική», ὑλοποιώντας σχετική πρόταση τοῦ Φιντέλ Κάστρο. Χορηγοί του εἶναι οἱ κυβερνήσεις τῆς Βενεζουέλας (5 ἑκ. $), τῆς Κούβας, τῆς Ἀργεντινῆς καί τῆς Οὐρουγουάης καί ἐπικεφαλῆς του εἶναι ὁ Andrés Izarra (πού παραιτήθηκε ἀπό ὑπουργός Ἐπικοινωνιῶν καί Πληροφοριῶν στήν κυβέρνηση Τσάβες γιά νά ἀναλάβει τή νέα του θέση), διευθυντής του δέ ὁ Ἀράµ Ἀχαρονιάν, δηµοσιογράφος τῆς Οὐρουγουάης κι ἐκδότης τοῦ µηνιαίου περιοδικοῦ Question, πού ἔζησε πολλά χρόνια στήν Βενεζουέλα.

Ὁ Izarra περιέγραψε τό Telesur ὡς «πρωτοβουλία κατά τοῦ πολιτιστικοῦ ἰµπεριαλισµοῦ µά καί κάθε εἴδους ἰµπεριαλισµοῦ», διευκρινίζοντας ταυτόχρονα πώς δέν πρέπει νά ἐκληφθεῖ ὡς πρωτοβουλία κατά τοῦ φίλου λαοῦ τῶν ΗΠΑ. Ὁ δέ Ἀχαρονιάν εἶπε πώς “δέν γίνεται νά ἀλλάξεις τήν πραγµατικότητα ἄν δέν τήν δεῖς πρῶτα πῶς ἔχει, κάτι πού ἀποτελεῖ τό µεγαλύτερο πρόβληµα τῶν Λατινοαµερικανῶν. Ὁ (Οὐρουγουανός συγγραφέας) Ἐδουάρδο Γκαλεάνο λέει ὅτι ἐπί 513 χρόνια ἐκπαιδευόµαστε νά βλέπουµε τούς ἑαυτούς µας µέ µάτια ἄλλων, µέ τά µάτια τῶν ξένων. Σήµερα ξεκινᾶµε νά κοιτάζουµε µέ τά δικά µας µάτια. Κουραστήκαµε νά µᾶς λένε ποιοί εἴµαστε, πῶς εἴµαστε καί πῶς θἄπρεπε νἄµαστε… Στίς µέρες µας ἡ µηντιακή δικτατορία προσπαθεῖ νά ὑποσκελίσει τήν στρατιωτική δικτατορία (…) Εἶναι καιρός νά σκεφτοῦµε τήν κατασκευή ἑνός παγκόσµιου ὀπτικοακουστικοῦ µέσου πού θά κηρύσσει µιάν ἀληθινή θέαση τῆς κοινωνικῆς καί πολιτισµικῆς µας διαφορετικότητας. Πρόκειται γιά παγκόσµια, ὑψηλοῦ ἐπιπέδου δοµή γιά τή διάδοση τῆς προοδευτικῆς ὀπτικῆς, τῆς πολιτισµικῆς µας ἑτερότητας καί τήν ἐνίσχυση τῆς ἱστορικῆς µνήµης καί τῆς συλλογικῆς ταυτότητας τῶν λαῶν µας (…) Ξεκινήσαµε τό ξήλωµα τοῦ µηντιακοῦ λατιφούντιου τῆς Λατινικῆς Ἀµερικῆς, στό ὁποῖο βρισκόµαστε, γιά τόν ἐκδηµοκρατισµό τοῦ τηλεοπτικοῦ φάσµατος”.

Πολυσήµαντη εἶναι καί ἡ σύνθεση τοῦ Δ.Σ. τοῦ «Τελεσούρ», µέ προσωπικότητες ἀπό τήν Λατινική Ἀµερική, τίς ΗΠΑ καί τήν Εὐρώπη: Μεταξύ αὐτῶν ὁ Πακιστανικῆς καταγωγῆς Βρετανός συγγραφέας Ταρίκ Ἀλί, ὁ Νικαραγουανός ποιητής, ἐπίσκοπος καί πρώην ὑπουργός τῶν Σαντινίστας Ἐρνέστο Καρντενάλ, ὁ Οὐρουγουανός συγγραφέας Ἐντουάρντο Γκαλεάνο, ὁ διευθυντής τῆς Le Monde Diplomatique Ἰγνάθιο Ραµονέ, ὁ ἱδρυτής τοῦ Free Software Foundation Ρίτσαρντ Στάλλµαν, ὁ Ἀµερικανός δηµοσιογράφος Σαούλ Λαντάου, ὁ ἠθοποιός Ντάνυ Γκλόβερ, ὁ τραγουδιστής Χάρυ Μπελαφόντε, καί ὁ νοµπελίστας Εἰρήνης Ἀντόλφο Πέρες Ἐσκιβέλ.

Ὁ Ταρίκ Ἀλί παραλλήλισε τήν δηµιουργία τοῦ Τελεσούρ µέ κείνην τοῦ Ἀλ Τζαζίρα (ὁ Τσάβες µίλησε καί γιά «στρατηγική συµµαχία» τῶν δύο καναλιῶν) καί χαρακτήρισε ἐξαιρετικά σηµαντικό τό ὅτι τά 4 κράτη δηµιουργοῦν τήν πιθανότητα ἑνός ἐντελῶς καινούργιου τύπου τηλεοπτικοῦ καναλιοῦ, ὥστε µέ µηντιακούς ὅρους νά ἀµφισβητηθεῖ ἡ δικτατορία τοῦ µεγάλου κεφαλαίου µέ τήν δηµοκρατία τῆς ἀλήθειας. «Παρότι ὑπάρχουν πολλά διαφορετικά κανάλια στόν κόσµο, ὅλα λένε τό ἴδιο πρᾶγµα, ὁπότε αὐτή ἡ αἴσθηση τῆς ποικιλοµορφίας εἶναι ψεύτικη», τόνισε ὁ γνωστός διανοούµενος πού τολµάει νά λέει τά πράγµατα µέ τό ὄνοµά τους. Ὁ διευθυντής τῆς Le Monde Diplomatique, Ἰγνάτιο Ραµονέ, ἔδωσε ἔµφαση στό πόσο σηµαντικό εἶναι πλέον γιά κυρίαρχες χῶρες νά ἐλέγχουν τήν πληροφόρησή τους, θυµίζοντας τό πραξικόπηµα τοῦ 2002 στήν Βενεζουέλα πού τό διευκόλυναν τά ΜΜΕ ἀλλά ἀνετράπη ἀπό ἕναν λαό πού ἔχει ἀρχίσει νά τά ἀµφισβητεῖ. “Χώρα πού δέν ἐλέγχει τήν πληροφόρησή της δέν εἶναι κυρίαρχη” εἶπε ὁ Ραµονέ.

Οἱ ἀντιδράσεις δέν ἄργησαν. Πρίν ἀκόµη ἐκπέµψει τό Τελεσούρ, τό ἀµερικανικό Κογκρέσο ψήφισε ἐρτζιανά ἀντίποινα κατά τοῦ «ἐχθροῦ τῆς ἐλευθερίας» Τσάβες καί µέλη του σάν τόν Κόνι Μάκ ἐκτίµησαν πώς ὑπονοµεύεται ἡ ἰσορροπία δυνάµεων στό δυτικό ἡµισφαίριο. Ὁ Ἀχαρονιάν ἀπάντησε πώς οἱ ἀντιδράσεις τόν πείθουν ὅτι βαδίζει σωστά!

Καί στή Ρωσία

Τό νέο δορυφορικό κανάλι τῆς Ρωσίας «Σπάς» (δηλ. «Σωτηρία») ἀνήκει στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τῆς χώρας καί ἔχει, πέραν τῆς θρησκευτικῆς του διάστασης, καθαρά εἰδησεογραφικό καί πολιτιστικό χαρακτήρα. Ὁ φιλόσοφος Ἀλεξάντερ Ντούγκιν πού θά παρουσιάζει πολιτικές ἀναλύσεις ἀπό τίς συχνότητες τοῦ «Σπάς» λέει ὅτι ἡ Ρωσία χρειαζόταν ἕνα τέτοιο κανάλι χρόνια τώρα: «Σήµερα ἡ ρωσική τηλεόραση διασκεδάζει τόν κόσµο κι αὐτό σηµαίνει ὅτι κοµµατιάζει τήν κοινωνία. Εἶµαι πεπεισµένος ὅτι ἡ διασκέδαση εἶναι ἕνα πολύ ἀρνητικό καί ἄχρηστο πρᾶγµα. Διαβρώνει τήν ἀτοµική ταυτότητα, τήν κοινωνική ταυτότητα καί τελικά τήν ταυτότητα ὅλης τῆς χώρας. Ἡ Ρωσία διασκέδασε καί ὡς ἀποτέλεσµα οἱ Ρῶσοι ἔχουν χαθεῖ». Ἡ βουλευτής Ναταλία Ναροσνίτσκαγια πού θά ἔχει ἐπίσης ἐκποµπή στό κανάλι λέει ὅτι θέλει νά βοηθήσει στήν ἐκ νέου ἀνακάλυψη τῆς αἴσθησης ταυτότητας καί ἑνότητας τῶν Ρώσων. Ὁ διευθυντής Ἰβάν Ντεµίντωφ κρίνει πώς «οἱ Ρῶσοι ἀπό ἔθνος κατάντησαν ἁπλός πληθυσµός καί οἱ ἄνθρωποι περιµένουν κάτι πού θά τούς ξαναφέρει κοντά ὅπως παλιά, νά νιώσουν ἕνα βαθύ αἴσθηµα τῆς ἱστορίας τους καί τοῦ ἔθνους τους».